ดาวอักษร : เพลงประจำคณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

มองดาราดาดาษนภา เรียงรายมากมายเหลือคณา ดาวหนึ่งช่างงามเหนือดาวใด
แสงแวววามงามจับฤทัย เทวีแห่งดาวหรือไร จึงได้เด่นเป็นขวัญดารา
ชนนิยมชมชื่นขวัญตา ดาวอักษรศาสตร์โสภา ทรงค่าด้วยคุณความดีงาม
ดาวอักษรเคียงคู่ฟ้าศิลปากร เธอคงได้พรเทพองค์ใดในสวรรค์
แสงเรืองรองเพ็ญผ่องพระจันทร์ ยังเลือนหมดสิ้นแสงพลัน พ่ายดาวอักษร

เนื่องในโอกาสครบรอบ 57 ปีแห่งการสถาปนาคณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร (วันที่ 20 มิถุนายน 2568) และถือเป็นคณะวิชาแรกของวิทยาเขตพระราชวังสนามจันทร์ “พี่พร้อม” ขอนำผลงานวิจัยที่มีเรื่องราวเกี่ยวกับบทเพลง “ดาวอักษร” หนึ่งในเพลงอันทรงคุณค่าประจำคณะอักษรศาสตร์มาฝากกันค่ะ

เพลง “ดาวอักษร” ประพันธ์เนื้อร้องโดย คุณพรรณพิมล คชะสุต นักศึกษารุ่นแรกของคณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร โดยใช้ทำนองเพลงภาษาฝรั่งเศส คือ La vie en rose ซึ่งเป็นผลงานของ Édith Piaf เพลงนี้แต่งขึ้นในช่วงคุณพรรณพิมล คชะสุต ศึกษาอยู่ชั้นปีที่ 2 (พ.ศ.2512) โดยได้แรงบันดาลใจจากการนั่งมองดาวประจำเมือง (ดาวพระศุกร์) จึงตั้งชื่อเพลงนี้ว่า “ดาวอักษร” ซึ่งมีความหมายว่า “นักศึกษาทุกคนล้วนมีความงาม มีความดี สมเป็นดาวอักษรทุกคน” (สุภาวดี คำวงศ์, 2566, น. 61)

ปัจจุบัน “ดาวอักษร” ถือเป็นหนึ่งในเพลงอันทรงคุณค่าประจำคณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร บทเพลงนี้นิยมขับร้องในโอกาสสำคัญต่าง ๆ เช่น การปฐมนิเทศต้อนรับน้องใหม่สู่บ้านสีฟ้า งานปัจฉิมนิเทศ งานคืนสู่เหย้า ฯลฯ ด้วยความที่เพลงดาวอักษรเป็นเพลงประจำคณะ กอปรกับคณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร มีการจัดการเรียนการสอนภาษาต่างประเทศ รวมทั้งสิ้น 7 ภาษา คือ ภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน ญี่ปุ่น จีน เกาหลี และเวียดนาม (เรียงตามลำดับการเปิดสอนในคณะ) จึงได้มีการสร้างสรรค์ผลงานวิจัยโดยศาสตราจารย์ ดร. กรกช อัตตวิริยะนุภาพ และคณะ ที่ได้ทำงานข้ามศาสตร์กันระหว่างสาขาภาษาต่างประเทศ โดยการนำเพลงดาวอักษรมาแปลเป็นภาษาต่าง ๆ ทั้ง 7 ภาษา ที่ยังคงทำนองและความหมายในภาพรวมของเพลงเดิม นอกจากนี้งานวิจัยยังแสดงให้เห็นกลวิธีการแปลและทราบถึงคุณลักษณะทางภาษา ตลอดจนความเหมือนและความต่างของภาษาต่างประเทศทั้ง 7 ภาษา ที่นำมาใช้ในงานวิจัยนี้ นอกจากจะเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในเชิงวิชาการด้านภาษาศาสตร์และการแปลข้ามภาษา ข้ามวัฒนธรรมแล้ว บทแปลเพลงภาษาต่างประเทศของ “ดาวอักษร” ยังสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในกิจกรรมต่าง ๆ ของคณะอีกด้วย (กรกช อัตตวิริยะนุภาพ และคณะ, 2566, น. 1-16)

สามารถรับฟังการร้องบทแปลเพลง “ดาวอักษร” ภาษาต่าง ๆ ได้จาก QR Code หรือ URL ที่อยู่ด้านท้ายเล่มผลงานวิจัยฯ ได้เลยค่ะ “พี่พร้อม” ชวนอ่านและมาฟัง “ดาวอักษร” ทั้ง 7 ภาษากันนะคะ

บรรณานุกรม
กรกช อัตตวิริยะนุภาพ, กนก รุ่งกีรติกุล, จรัส ประจันพาณิชย์, จิตรนันท์ กลิ่นน้อย, ณิชา แย้มละม้าย, นิธิวดี สวัสดี, และวนิดา คราวเหมาะ. (2566). รายงานการวิจัย เรื่อง “ดาวอักษร”: การแปลเพลงเป็นภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน ญี่ปุ่น จีน เกาหลี และเวียดนาม. คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.

สุภาวดี คำวงศ์. (2566). เรื่องของพี่ต้อยติ่ง. ใน ชัยจักร ทวยุทธานนท์ (บรรณาธิการ), 55 ปี อักษรศาสตร์ ศิลปากร กลับบ้านสีฟ้า ชายคาแห่งรัก. สมาคมศิษย์เก่าคณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.