พระราโชวาท ของสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ ในพิธีพระราชทานอนุปริญญาบัตรและประกาศนียบัตรนักเรียนพยาบาลศิริราช พุทธศักราช 2514

"ข้าพเจ้ามีความยินดีที่ได้ทราบถึงความเจริญก้าวหน้าของโรงพยาบาลผดุงครรภ์และอนามัยในระยะ 75 ปีนับตั้งแต่เปิดการอบรมศึกษาวิชาพยาบาลผดุงครรภ์ จนกระทั่งมารวมอยู่กับคณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาลของมหาวิทยาลัยมหิดล ทุกวันนี้ความก้าวหน้าในด้านส่วนตัวเป็นจุดมุ่งหมายของทุกคนสัญชาตญาณแสวงหาประโยชน์ส่วนตัวย่อมมาก่อนอื่นเป็นของธรรมดา เมื่อได้รับผลสมประสงค์ตามสภาพที่สมควรแล้ว ผู้มีสติย่อมหันเข้าช่วยส่วนรวมในการก่อสร้างความเจริญก้าวหน้าให้แก่สังคมส่วนใหญ่คือชาติบ้านเมือง ผู้มีสติย่อมพินิจพิเคราะห์ว่าถ้ามัวแต่สะสมความเจริญทางด้านวัตถุอย่างเดียวแล้วจะไม่มีโอกาสหลุดพ้นจากความหิวกระหาย เมื่อคนเราตกเป็นทาสของวัตถุ ก็มีแต่จะชิงดีชิงเด่นกันดังที่ปรากฏชัดในโลกปัจจุบั...น ความยุ่งยากของมนุษย์ที่เกิดขึ้นเป็นประจำนั้นมีเหตุเนื่องมาจากความลุ่มหลงในวัตถุอย่างไม่มีขอบเขตดังนั้นจะเห็นได้ว่าทั่วโลกมีบุคคลบางจำพวกเข้าใจในเรื่องนี้ดีและมีความปรารถนาอย่างแรงกล้าที่จะแก้ไขวิกฤตการณ์นี้โดยร่วมกันทำการประท้วงให้คนยุติความโลภซึ่งเป็นบ่อเกิดแห่งความหายนะ วิธีการของคนพวกนี้ไม่เหมือนกัน บางพวกมุ่งหันเหไปในทางที่รุนแรงใช้วิธีทำลายผลาญสิ่งซึ่งเขาถือว่าเป็นสัญลักษณ์ของความเจริญทางวัตถุ อีกพวกหนึ่งใช้วิธีแต่งตัวขมุกขะมอมประหลาดๆเพื่อแสดงว่ามีความเป็นอยู่อย่างยากจนทางวัตถุดีกว่ายากจนทางจิตใจ เป็นการประท้วงสังคมที่ลุ่มหลงในวัตถุแต่น่าเสียดายที่คนส่วนมากไม่เข้าใจว่าจุดประสงค์ของผู้ริเริ่มการประท้วงเหล่านี้ไปเข้าใจเพียงผิวเผินนึกถึงว่าการประท้วงของเขาเหล่านั้นเป็นการกระทำที่สมัยใหม่น่าเอาอย่างถ้าไม่ทำแล้วจะเป็นคนล้าสมัย เลยพากันประพฤติปฏิบัติแต่ในส่วนที่วุ่นวายและทำลายจึงทำให้สถานการณ์ของโลกเลวร้ายยิ่งขึ้น ฉะนั้นเราจะถืออะไรเป็นเครื่องวัดความเจริญของชาติบ้านเมืองจะวัดกันที่สิ่งก่อสร้าง หรือเทคนิควิชาการ หรือพฤติการณ์ของคนชาตินั้น ๆ ข้าพเจ้ายังจับใจในถ้อยความที่พระท่านสอนไว้ว่า ชุมนุมใดที่มนุษย์รู้จักแผ่เมตตาต่อกันชุมนุมชนนั้นเป็นแหล่งที่เจริญ ถ้าราษฎรของแต่ละชาติมุ่งประกอบกันดีเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันรู้จักรับผิดชอบในสังคมใหญ่ก็นับได้ว่าชาตินั้นเจริญแล้วและจะก้าวหน้าสืบไปสันติภาพที่แท้จริงที่ร้องกันหนักหนาในโลกนี้จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อมนุษย์เรามีความอิ่มทางจิตใจจากการสร้างความดีและประกอบในกรรมดีการสะสมผมกอบโกยความดีไว้มาก ๆ โดยไม่มีขอบเขตจะเป็นหลักประกันในการสร้างสันติภาพอันถาวรยั่งยืนและโลกจะบรรลุถึงความสงบที่ใฝ่หากันข้าพเจ้าขอฝากข้อคิดให้กับท่านทั้งหลายว่าประเทศเรามีของดีประจำชาติที่จะยึดเหนี่ยวจิตใจอยู่แล้วคือพระธรรมขอให้เราเริ่มสนใจพิจารณาในคำสอนอันพิเศษขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้มากขึ้น เพื่ออย่างน้อยประเทศของเราจะได้เป็นประเทศที่มีสันติสุขอย่างแท้จริง ขออย่าได้เปรียบเทียบความเจริญของประเทศเรากับประเทศอื่น ๆ ในด้านทางวัตถุอย่างเดียวเลย ข้าพเจ้าขอชมเชยผู้ที่สำเร็จวิชาในวันนี้ตามหลักสูตรประกาศนียบัตรผดุงครรภ์และอนุปริญญาพยาบาลอนามัย ที่มุ่งปฏิบัติถูกหลักของความเมตตาและของผู้ที่เจริญแล้ว โดยถืออาชีพที่เสียสละคือการรักษาพยาบาลคนเจ็บไข้ได้ป่วย ขอให้ทุกคนประสบแต่ความเจริญก้าวหน้า ประสบความสำเร็จทุกประการตามความต้องการ"อ่านต่อ