พระราชดำรัส พระราชทานแก่คณาจารย์และนักศึกษาคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ณ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พุทธศักราช 2517

“ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่ได้มาเยี่ยมคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ แต่ก็ไม่ได้เป็นครั้งแรกที่ได้มาเยี่ยมมหาวิทยาลัย เพราะว่าได้ผ่านมาหลายครั้งแล้ว และนอกจากนั้น แม้จะไม่ได้พบในที่ในถิ่นของท่านเอง แต่ก็นับว่าได้เคยไปพบในถิ่นต่างๆ และได้ร่วมมือมานานแล้ว ทั้งอาจารย์และนักศึกษาของคณะเกษตรศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่นี้ ได้ร่วมมือใกล้ชิดกับโครงการช่วยเหลือชาวเขามาเป็นเวลาหลายปีแล้ว และได้ผลเป็นที่น่าพอใจอย่างยิ่ง เรื่องที่ช่วยชาวเขาและโครงการชาวเขานั้นมีประโยชน์โดยตรงกับชาวเขา เพื่อที่จะส่งเสริมและสนับสนุนให้ชาวเขามีความเป็นอยู่ดีขึ้น สามารถที่จะเพาะปลูกสิ่งที่จะเป็นประโยชน์และเป็นรายได้กับเขาเอง ที่มีโครงการเช่นนี้จุดประสงค์อย่างหนึ่งก็คือมนุษย...ธรรม อยากที่จะให้ผู้ที่อยู่ในที่ทุรกันดารสามารถที่จะมีความรู้และพยุงตัวมีความเจริญได้ อีกอย่างหนึ่ง ก็เป็นเรื่องช่วยในทางที่ทุกคนเห็นว่าควรจะช่วย เพราะเป็นปัญหาใหญ่ก็คือปัญหาเรื่องยาเสพติด ถ้าเราสามารถที่จะช่วยชาวเขาให้ปลูกพืชผลที่เป็นประโยชน์มาก เขาจะเลิกปลูกยาเสพติด ปลูกฝิ่น ทำให้ นโยบายการระงับ การปราบการสูบฝิ่น และการค้าฝิ่นได้ผลดี อันนี้ก็เป็นผลอย่างหนึ่ง ผลอีกอย่างหนึ่งซึ่งสำคัญมากก็คือ ชาวเขาตามที่รู้ เป็นผู้ที่ทำการเพาะปลูกที่อาจทำให้บ้านเมืองเราไปสู่หายนะได้ โดยที่ถางป่า และปลูกโดยวิธีที่ไม่ถูกต้อง ถ้าพวกเราทุกคนไปช่วยเขา ก็เท่ากับช่วยบ้านเมืองให้มีความดีความอยู่ดีกินดีและปลอดภัยได้อีกทั้งประเทศ เพราะว่าถ้าเราสามารถทำโครงการนี้ให้สำเร็จ ให้ชาวเขาอยู่เป็นหลักเป็นแหล่ง และสามารถที่จะมีการอยู่ดีกินดีพอควร และสนับสนุนนโยบายที่จะรักษาป่าไม้รักษาดินให้เป็นประโยชน์ต่อไป ประโยชน์อันนี้จะยั่งยืนมาก ฉะนั้นการที่ทั้งครู อาจารย์ และนักศึกษาได้ไปร่วมมือในงานนี้ ก็นับว่าเป็นสิ่งที่น่าอนุโมทนาเป็นอย่างยิ่ง และนับว่าเป็นการชี้ให้เห็นว่า ทั้งอาจารย์ทั้งลูกศิษย์ เข้าใจดีในจุดประสงค์ของการเกษตร นอกจากเรื่องร่วมมือกับโครงการชาวเขานี้ ยังมีอีกสิ่งที่สำคัญมากสำหรับเรื่องของกสิกรรม เพราะก็ทราบกันทั่วไปแล้วว่าประเทศไทยเป็นประเทศกสิกรรมเป็นหลัก ต้องใช้หลักวิชาและความรู้ต่างๆ ทำให้กสิกรทั่วประเทศได้รับประโยชน์จากความรู้ทางวิชาการ และทำการเพาะปลูกให้มีผลดีและทั้งได้สามารถที่จะนำผลิตผลทางเกษตรไปจำหน่ายหรือไปปฏิบัติให้เป็นประโยชน์ในทางรายได้ ข้อที่สามคือในปัจจุบันนี้มีความปั่นป่วนในโลก เกี่ยวข้องกับการเศรษฐกิจ การคลัง แล้วก็อาจไม่ทราบกันทั่วทั่วกันทุกคน แต่ก็นับว่าความปั่นป่วนนี้หนักมาก ความปั่นป่วนนี้ย่อมจะทำให้ประเทศไทยของเรากระทบกระเทือนเหมือนกัน เราจะต้องปฏิบัติอย่างหนึ่งอย่างใด เพื่อที่จะให้ความปั่นป่วนนั้นไม่มากระทบมากเกินไป ถ้าวิเคราะห์ดูความปั่นป่วนเกิดขึ้นมากที่สุดในประเทศที่มีอุตสาหกรรมมาก เช่นในยุโรป ในอเมริกา และในญี่ปุ่น ซึ่งการที่มีวิกฤติการณ์เช่นเรื่องน้ำมัน ทำให้เศรษฐกิจของชาติที่มีอุตสาหกรรมที่ก้าวหน้ามาก ที่เจริญมาก เกิดกระทบกระเทือนอย่างหนัก ทำให้ประชาชนที่มีงานทำหมดงานไป เพราะไม่สามารถที่จะป้อนพลังให้แก่โครงงาน การแก้ไขและวิธีแก้ไขนั้นมีหลายอย่าง นักเศรษฐกิจทั่วโลกเขาก็ได้พยายามที่จะแก้ไข ในประเทศไทยเรา เรามีปมด้อยอย่างหนึ่งว่าเป็นประเทศที่เขาเรียกว่า “กำลังพัฒนา” ถ้าแปลตรงๆ หรือพูดตรงๆ ก็แปลว่าเป็นประเทศที่ด้อยพัฒนาการที่เป็นประเทศด้อยพัฒนานี้ก็เป็นสิ่งที่บางทีน่าสนใจและน่าเสียใจ น่าอายก็ได้ แต่ในสถานการณ์ปัจจุบันนี้ ขอให้เข้าใจว่า ด้อยพัฒนาหรือพัฒนาน้อยนี้นับว่าเป็นบุญของเรา เพราะว่าไม่ต้องถอยหลังจากการพัฒนามากกลับมาสู่การพัฒนาน้อย คนเราไม่ชอบเดินถอยหลัง เครื่องจักรต่างๆ รถยนต์ก็มีเกียร์เดินหน้า 3 หรือ 4 เกียร์แต่เกียร์ถอยหลังมีหนึ่งเท่านั้น คนเราก็เหมือนกัน ก็ไม่ชอบถอยหลัง แต่ถ้าเราถือว่าเราด้อยพัฒนา ซึ่งไม่น่าอาย เราก็จะพัฒนาประเทศของเราได้ในทิศทางใดก็ได้ไม่ต้องถอยหลังกลับมา การพัฒนาอย่างที่ว่านี้ ก็เพื่อพัฒนาทางเกษตรและพัฒนาทางเศรษฐกิจแบบอยู่ร่วมกันด้วยความสามัคคีเหมือนที่เราเคยอยู่มาตลอด ในหมู่บ้านแต่ละหมู่บ้านที่ไปเยี่ยม ส่วนมากเขาอยู่อย่างกันเอง สามารถที่จะพยุงตนเองได้ มีผู้ที่เป็นหัวหน้า มีผู้ที่ปฏิบัติงานอย่างแบ่งงานกัน และสามัคคีกัน ถ้าจะเรียกว่า การเป็นอยู่แบบไทยก็หมายความว่าอยู่แบบประชาธิปไตยขั้นหมู่บ้าน ประชาธิปไตยขั้นหมู่บ้านนี้เรากำลังอยากที่จะทำลาย เพราะว่าอยากจะทำประชาธิปไตยขั้นประเทศ แต่ว่าประชาธิปไตยขั้นประเทศนั้น ก็ต้องมีรากฐานที่ประชาธิปไตยขั้นหมู่บ้านซึ่งเรามีอยู่แล้ว แต่ประชาธิปไตยขั้นหมู่บ้านนี้ ก็จำเป็นที่จะมีความรู้เพื่อที่จะทำให้การพัฒนาของหมู่บ้านได้ขึ้นมาได้โครงการที่มีต่างๆ อย่างโครงการชาวเขานั้น มาปฏิบัติได้กับพื้นราบ โดยที่พวกเราทุกคนใช้วิชาการไปช่วยกันทำ การเกษตรนั้นไม่ใช่เฉพาะว่าจะปลูกอะไรให้ขึ้นเท่านั้นเอง แต่ว่าอย่างที่ได้รายงานมา ต้องมีการค้นคว้าให้ปลูกได้ดีแล้วก็หลังจากปลูกแล้วเอามาใช้ให้ดี ให้ถูกต้อง มาแปรสภาพและมาค้าขาย ทุกสิ่งทุกอย่างเหล่านี้ก็อยู่ในหลักสูตรของคณะเกษตร ฉะนั้นถ้าทุกคนอยากที่จะช่วยบ้านเมืองให้พ้นจากวิกฤติการณ์ที่จะมีมา ก็ขอให้ช่วยกัน ผู้ที่เป็นอาจารย์ก็สอน ผู้ที่เป็นนักศึกษาก็ศึกษาให้ดี และมีเป้าหมายก็การบำรุงบ้านเมืองให้มีความมั่นคงแบบของเรา ถ้าเราสามารถที่จะบำรุงขั้นหมู่บ้านและขั้นตำบลแล้ว ก็สามารถที่จะบำรุงขั้นประเทศทั้งเป็นส่วนรวมได้ ฉะนั้น ทุกคนจะต้องทำหน้าที่ให้ดี คือสำหรับนักศึกษา ควรที่จะศึกษาให้ได้ดีและปฏิบัติในสิ่งที่ได้ศึกษาเพื่อที่จะได้จุดประสงค์ตามที่ต้องการ ที่พูดแค่นี้ก็เป็นเพียงหลัก ทางปฏิบัติก็ได้เห็นที่ผู้ที่ไปตามหมู่บ้าน แล้วก็ไปช่วยชาวบ้านให้มีความรู้แต่ก็ยังไม่ได้เห็นการทดลอง จึงพูดอะไรมากกว่านี้ไม่ได้ เพราะว่าเชิญให้พูดก่อนที่จะได้ดูว่ากำลังทำอะไร ก็ไม่มีทางที่จะมีการวิจารณ์ใดๆ ว่าดีหรือไม่ดี ถูกต้องหรือไม่ถูกต้อง เพียงแต่เข้าใจว่าดี และเท่าที่ได้เห็นแล้วในการปฏิบัติของอาจารย์และนักศึกษาที่ไปช่วยกันปฏิบัติในสนาม ก็เข้าใจว่าดี ก็ขอให้เหมือนที่พูดนี่แหละ ขอให้พรทั้งครูบาอาจารย์ทั้งนักศึกษา ประสบความสำเร็จในสิ่งที่ปรารถนาของตนๆ สามารถที่จะมีความสำเร็จทั้งในการศึกษา ทั้งในด้านการงาน ให้ประสบแต่สิ่งที่ดีที่งาม สิ่งใดที่ประสงค์ที่ถูกชอบธรรม ก็ขอให้สัมฤทธิ์ผลให้ได้จงได้ก็ขอให้ประสบความสุขความเจริญทั่วทุกคน.”อ่านต่อ